Đường khởi nghiệp ở tuổi 40 của cha đẻ Red Bull
Dietrich Mateschitz mất 10 năm mới tốt nghiệp đại học, bắt đầu sự nghiệp bằng nghề tiếp thị chất tẩy rửa nhưng ở tuổi 40, ông tạo ra Red Bull.
08:11 15/07/2025
Mateschitz sinh năm 1944 tại Styria, Áo trong một gia đình có bố mẹ đều là giáo viên tiểu học. Họ chia tay khi ông còn nhỏ. Vì vậy, từ tuổi thiếu niên, Dietrich Mateschitz đã rời xa gia đình, sống tự lập.
Ông mất 10 năm mới có được tấm bằng cử nhân ngành kinh doanh tại ĐH Kinh tế và Thương mại Vienna. Quá trình học đại học của Mateschitz kéo dài vì ông quan niệm tuổi trẻ nên trải nghiệm, khám phá nhiều.
Trong suốt thập kỷ đó, ông làm huấn luyện viên trượt tuyết, các công việc tay chân để tự trang trải cuộc sống.
Sau khi tốt nghiệp ở tuổi 28, Mateschitz gia nhập các công ty đa quốc gia như Unilever, Jacobs. Công việc đầu tiên của ông là nhân viên tiếp thị chất tẩy rửa của Unilever. Sau đó, ông trở thành giám đốc tiếp thị quốc tế của hãng kem đánh răng Blendax của Đức.

Cuộc sống công sở kéo dài gần 12 năm khiến ông dần kiệt sức vì sự lặp lại. Những chuyến bay, bộ vest, khách sạn, quán bar và khuôn mặt đều "xám xịt" như nhau. "Cuối cùng, tôi tự hỏi liệu mình có muốn sống thêm một thập kỷ giống hệt thập kỷ vừa qua không", ông nói.
Năm 1982, trong một chuyến công tác đến Thái Lan, ông tình cờ phát hiện một loại nước tăng lực bản địa có tên Krating Daeng. Loại nước có vị thuốc và ngọt gắt này thường được giới tài xế xe tải địa phương sử dụng để chống lại mệt mỏi.
Ngay lập tức, Mateschitz nhận ra tiềm năng của sản phẩm này. Đó sẽ là giải pháp tức thời cho tình trạng mệt mỏi đang ngày càng phổ biến ở người phương Tây. Ở tuổi 40, ông quyết định nghỉ việc và bắt đầu hành trình khởi nghiệp.
Năm 1984, ông quay lại Thái Lan và thuyết phục ông Chaleo Yoovidhya, người phát minh ra Krating Daeng, cùng đầu tư mỗi người 500.000 USD để thành lập công ty Red Bull. Họ chia nhau 49% cổ phần, 2% còn lại thuộc về con trai ông Chaleo.
Tuy nhiên, sản phẩm này ban đầu bị từ chối cấp phép ở Áo. Vị của nó quá ngọt, thành phần không quen thuộc, bao bì kỳ lạ. Các công ty nghiên cứu thị trường đều đánh giá tiêu cực. Không ai thích tên gọi, khẩu vị, lẫn hình ảnh thương hiệu.
Trong hai năm đầu, Red Bull lỗ hơn một triệu USD. Không có ngân sách cho quảng cáo, Mateschitz phải vay mượn bạn bè và sử dụng mọi mối quan hệ để giữ công ty tồn tại.
Thay vì cố bán một loại nước lạ, Mateschitz quyết định bán một lối sống. Ông nhắm vào giới trẻ, sinh viên, những người hay tiệc tùng và đặc biệt là cộng đồng thể thao mạo hiểm.
Với sự giúp đỡ của Johannes Kastner, người bạn cũ trong ngành quảng cáo, logo hai con bò tót và khẩu hiệu "Red Bull Gives You Wings" ra đời. Đây không chỉ là câu slogan, mà là một tuyên ngôn về tự do, hành động táo bạo và vượt qua giới hạn.
Khi Áo chưa chấp nhận, ông đưa Red Bull sang Hungary, Đức và Anh. Sản phẩm được điều chỉnh hương vị, thêm ga, đóng lon mảnh hơn với màu xanh bạc đặc trưng. Từng bước, Mateschitz tạo ra một thị trường mới mà trước đó chưa từng tồn tại: Nước tăng lực cao cấp dành cho lối sống năng động.
Red Bull bắt đầu tài trợ cho các sự kiện thể thao mạo hiểm, tổ chức các cuộc thi chế tạo máy bay bay qua mặt nước (Flugtag) và tài trợ cho hàng trăm vận động viên thể thao mạo hiểm trên toàn cầu. Từng sự kiện là một cơ hội để lan tỏa hình ảnh thương hiệu mà không cần quảng cáo truyền thống.
Đỉnh cao của chiến lược này là cú nhảy từ rìa không gian của Felix Baumgartner trong dự án Red Bull Stratos, một sự kiện vừa mạo hiểm, vừa truyền cảm hứng, thu hút hàng trăm triệu lượt xem trên toàn thế giới.
Red Bull Stratos là dự án đưa vận động viên Felix Baumgartner nhảy tự do từ độ cao 39.000 m, lập kỷ lục thế giới khi vượt qua tốc độ âm thanh bằng cơ thể người.

Red Bull không chỉ là hãng nước tăng lực, mà trở thành một công ty truyền thông với Red Bull Media House, sản xuất video, tạp chí, nội dung thể thao và âm nhạc xoay quanh tinh thần "cho bạn đôi cánh".
Năm 2012, Forbes ước tính tài sản của Mateschitz đạt 5,3 tỷ USD.
Khi ông qua đời vào năm 2022 ở tuổi 78 vì bệnh ung thư, Red Bull đã bán hơn 9,8 tỷ lon mỗi năm, hiện diện tại hơn 170 quốc gia. Ông sở hữu đội đua Công thức 1 Red Bull Racing, các đội bóng đá tại Mỹ và châu Âu, và một bộ sưu tập máy bay cổ.
Dù vậy, Mateschitz rất kín tiếng. Ông sống tại Salzburg với bạn gái lâu năm, hiếm khi trả lời phỏng vấn. "Lúc bắt đầu, không có thị trường cho Red Bull. Nhưng Red Bull sẽ tạo ra thị trường đó", ông từng nói.
Hành trình của Dietrich Mateschitz là ví dụ điển hình cho câu nói của Steve Jobs: "Một nửa sự khác biệt giữa doanh nhân thành công và không thành công là sự kiên trì thuần túy".
Ông không khởi nghiệp sớm, không có nền tảng tài chính đặc biệt, không bước vào ngành quen thuộc.
Nhưng bằng sự nhạy bén, tầm nhìn và một ý chí bền bỉ đến mức cứng đầu, ông đã biến một lon nước lạ thành biểu tượng toàn cầu của sự năng động, táo bạo và bứt phá giới hạn.
Nhật Minh (Theo Forbes/c-suitenetwork/enterpriseviewpoint/reuters)

Tiến sĩ toán Oxford bị chỉ trích vì 'quá xinh đẹp'
Kate Zhu Wenqi, người từng bị công kích và nghi ngờ vì "xinh đẹp mức này không thể là người học giỏi", vừa giành một giải thưởng toán học quốc tế danh giá.