Tôi thành đạt nhưng thua xa em trai về lòng hiếu thảo

Em không được vinh danh, không có nhiều tiền, nhưng là người nắm tay mẹ đến phút cuối, chăm sóc ba khi bóng dáng mẹ chỉ còn là di ảnh.

13:13 09/06/2025

Hôm qua, lần đầu tiên trong suốt bao nhiêu năm, tôi vô tình vào Facebook của em trai mình. Một cú click tình cờ thôi, như bao lần lướt mạng xã hội trong những phút giây nhàn rỗi, nhưng nó lại dẫn tôi đi vào một hành trình nội tâm sâu lắng, lặng người. Tôi lặng đọc từng dòng trạng thái, từng tấm ảnh, từng chia sẻ mà em đăng. Có những câu chữ viết không hoa mỹ, không trau chuốt, thậm chí sai chính tả. Nhưng mỗi chữ, mỗi dấu chấm phẩy, đều như gõ thẳng vào tim tôi. Hầu hết là những dòng viết về người mẹ của chúng tôi, người đã ra đi cách đây hai năm sau thời gian dài chống chọi với bệnh tật.

Em tôi viết: "Đêm nào cũng nằm mơ thấy mẹ", "Mẹ ơi, mẹ đâu rồi", "Mẹ không còn, con mồ côi". "Mẹ ơi, nay giỗ mẹ, con thắp nhang rồi"... Tôi bật khóc. Tôi, đứa con trưởng, suốt mười mấy năm qua bươn chải ở Sài Gòn, đi học, đi làm, lăn lộn kiếm tiền, gửi về đều đặn mỗi tháng cho ba mẹ. Tôi vẫn luôn cho rằng như vậy là đủ, là báo hiếu, là trách nhiệm. Tôi không biết hoặc cố tình không nhìn thẳng vào thực tế rằng tiền không thể thay thế cho sự có mặt, cho một lời hỏi han, cho một lần về quê đúng lúc, cho những ngày mẹ bệnh nằm thoi thóp cần con nắm tay.

Em tôi là người ở lại. Nó nhỏ hơn tôi 5 tuổi, học xong phổ thông rồi đi bộ đội, sau khi xuất ngũ về làm thợ nhôm kính ở quê. Nghề vất vả, nhiều hôm đi làm về tay chân trầy xước, mồ hôi nhễ nhại, nắng cháy da cháy thịt, thế nhưng nó chưa bao giờ than. Tôi về quê, hiếm hoi lắm, mỗi lần thấy nó lúi húi dọn cơm cho tôi ăn, pha nước cho tôi tắm, dọn dẹp nhà cửa sạch bong rồi ngồi xem phim, video hài, nghe nhạc, tôi cứ nghĩ: "Nó đơn giản, ít nói, chắc không suy nghĩ gì nhiều". Hóa ra tôi nhầm.

Khi mẹ bệnh, chính nó là người đưa mẹ đi khám, chờ từng giờ từng phút trước cửa phòng mổ. Chính nó là người bón cho mẹ ăn, lau người, giặt đồ lót, đổ bô, xoa bóp từng ngón chân đã co quắp vì đau. Nó chăm mẹ bằng tất cả sự tỉ mỉ, bằng tình thương, cả sự dằn vặt, vì thấy mẹ mình yếu dần đi mỗi ngày mà không cứu được. Tôi không chứng kiến cảnh đó. Tôi đang ở một nơi khác, tất bật với hợp đồng, deadline, họp hành, những mối quan hệ xã giao. Tôi không nghe được tiếng mẹ rên khẽ giữa đêm, không nhìn thấy ánh mắt nài nỉ của mẹ mỗi lần lên cơn đau. Tôi chỉ gọi về, chuyển khoản, hỏi: "Ổn không" rồi lại quay trở lại với cuộc sống của mình. Còn nó, im lặng làm tất cả, như một người canh giữ cuối cùng cho pháo đài tình thương của gia đình.

Ngày mẹ mất, nó gục trong đêm bên quan tài. Tôi về muộn, chỉ kịp nhìn thấy mẹ một lần cuối, mặt bà đã lạnh. Tôi tưởng mình đau đớn nhất, nhưng nhìn mắt nó đỏ ngầu, tôi biết nỗi đau ấy nó đã mang trong lòng từ lâu, chỉ là không ai nhận ra. Bạn gái rời bỏ nó khi mẹ tôi bệnh nặng. Cùng lúc đó, bố của cô ấy cũng ngã bệnh, gia đình cô cần một người con rể có thể chia sẻ gánh nặng. Em tôi không rời mẹ, chọn ở lại, mất đi mối tình đầu. Nó không kể, chỉ nói: "Chắc do không hợp nhau". Tôi nghe mẹ kể mới biết, trái tim tôi chùng xuống. Gần đây, nó quen người mới, một cô gái hiền lành, biết chia sẻ, từng trải qua mất mát. Cô ấy ở với nó dù chưa cưới, chăm lo cho nó và ba tôi, dọn dẹp nhà, cúng kiếng mẹ tôi. Em tôi ít nói, nhưng ánh mắt nó khi nhìn cô ấy khác lạ, như có tia sáng nào đó cuối hành lang tối mà nó đã bước đi một mình quá lâu.

Tôi chưa từng ôm nó. Chúng tôi lớn lên trong một gia đình, nơi đàn ông không nói lời mềm mỏng với nhau, không dễ dàng thể hiện cảm xúc. Mỗi lần về quê, hai anh em chạm mặt nhau, thường là những câu xã giao đơn giản: "Anh hai về hồi nào", "Đi làm mệt không" rồi ai làm việc nấy. Tôi vẫn luôn thương nó, theo cái cách âm thầm, khô khốc, như kiểu một người đàn ông thương một người đàn ông khác trong im lặng. Tôi thương nó đến mức âm thầm dành dụm, xây cho nó một căn nhà đủ ấm, đủ an toàn, đủ cho nó có một mái ấm khi đã quá lâu chỉ sống bằng trái tim chai sạn. Tôi không nói lý do, chỉ bảo: "Cho mày sau này lấy vợ". Nó chỉ cười, gãi đầu, nói: "Ờ", rồi làm mâm cơm thiết đãi tôi. Tôi nhìn thấy trong ánh mắt nó tình cảm quý trọng dành cho tôi.

Có lẽ, chỉ có lúc đó, nó mới cho phép mình yếu đuối. Còn tôi, hôm qua, lần đầu tiên thấy mình nhỏ bé. Một đứa con trưởng, thành đạt, có học, có bằng cấp, có chức danh, có phòng máy lạnh, lại thua xa một thằng em thợ nhôm kính ở quê về tình yêu thương, sự kiên cường, lòng hiếu thảo. Tôi viết những dòng này không phải để gột rửa mà để ghi nhớ rằng người ở lại mới là người chịu nhiều nhất. Người không đi xa, không được vinh danh, không có nhiều tiền, nhưng lại là người nắm tay mẹ tôi đến tận phút cuối cùng, người chăm sóc ba tôi khi bóng dáng mẹ chỉ còn là di ảnh. Người sống cuộc đời thầm lặng nhưng lại sáng rực lương tâm tôi như một đốm lửa cuối ngày.

Em tôi, người đàn ông sinh năm 1991, không có bằng đại học, không làm việc nơi văn phòng, không đi nước ngoài, là một người con, một người em, một người đàn ông đúng nghĩa. Tôi, người anh đã bỏ lỡ quá nhiều điều, hôm nay xin được nói lời cảm ơn. Nếu em vô tình đọc được những dòng này, anh chỉ muốn nói: "Anh rất thương em và tự hào về em".

Quang Duy